A contemplación dalgunhas escenas do novo filme de Marc Recha, Dies d'agost, remite necesariamente a outras vistas antes en Los muertos, un prodixio rodado no 2004 por Lisandro Alonso, e porén Marc Recha non coñecía daquela nada da obra deste cineasta, pois descubriuno este mesmo verán na retrospectiva que lle dedicou o Festival de Locarno, onde participaba a concurso a súa propia película. Da mesma maneira vendo os traballos de Lisandro é difícil non pensar nos de Apichatpong Weerasethakul para atopar en ambos unhas intencións estéticas moi semellantes, pero o certo é que cando o primeiro fixo La libertad ao segundo aínda lle quedaban dous anos para triunfar no Un Certain Regard de Cannes con Blissfully yours, e malia ser esta película a que os vencella dunha maneira máis estreita é a única que o arxentino non coñece das dirixidas polo tailandés. Parece pois evidente que hai unha nova forma de entender o cine que está nacendo simultáneamente en diferentes partes do planeta grazas a autores sen conexións mutuas a priori, pero entre os que existen fíos que os ligan de maneira inseparábel. Entre os máis novos acaso sexa Lisandro Alonso a figura máis interesante, malia o reducido da súa filmografía.

É moi doado contar de que vai La libertad: é un día na vida de Misael Saavedra, un cortador de troncos na Pampa. Explicala é labor ben máis complexo, porque o filme é de seu un misterio, unha rareza que podería parecer un documental pero que foxe con sincera enerxía de calquera esforzo por etiquetala. Lisandro busca e atopa personaxes para logo filmalos nun achegamento humanista que non fai concesións, sen botar man dos diálogos e sen recorrer a ningunha clase de manipulación emocional dirixida a xerar empatía co espectador. Como o que fai Pedro Costa, pero reemprazando o lisboeta Bairro de Fontaínhas polos exteriores naturais. A seguinte, Los muertos, posúe unha maior vontade narrativa, pero non traiciona en absoluto o espírito da anterior, senón que o prolonga a forza de planos secuencia de arrebatadora beleza e unha coidadísima banda de sons. Ao comezo do filme a cámara deambula pola selva e descobre a presenza de dous cadáveres; a inquedante secuencia imprime carácter para o resto da metraxe, que polo demais pouco ten que ver con aquela. O propio Lisandro confírmame a veracidade da "lenda" segundo a cal rodou esa escena antes que as outras para acadar os cartos necesarios para a produción: é posíbel que alguén chegase a crer que o filme trataba sobre un serial killer forestal. O protagonista de Los muertos, Argentino Vargas, sae do cárcere despois de moitos anos de condena por mor do asesinato dos seus irmáns e vai na procura dunha filla da que apenas sabe xa nada, alleo a todas as nosas grandes palabras –a liberdade, a felicidade, a vida-, que para Argentino ou para Misael non pasan de ser unha quimera. Pero son seres humanos, coma nós, e a cámara de Lisandro nolos revela extremadamente próximos.

A necesidade de atoparse de novo con Misael e Argentino deu pé a unha terceira película, Fantasma, de inminente estrea no Festival de Xixón e que se verá logo no CGAI na Coruña (sábado 2, ás 18h), na que os dous homes asisten á proxección de Los muertos no Teatro San Martín. O director pecha así o ciclo cunha ofrenda aos seus actores que admitirá, con certeza, lecturas máis estimulantes. Para o seu próximo proxecto, Liverpool, xa atopou localizacións en Ushuaia; leva escritas unhas vinte páxinas e asegura que non pasará de vinte e dúas. "Sei que necesito a un pescador e a unha muller cun lixeiro retardo mental", explica, "e creo que vai ter menos ficción que Los muertos, que vai ser máis unha volta cara o que supuxo La libertad". Despois desta ten un compromiso para facer unha película nos Estados Unidos para a que lle aseguran un marxe de manobra moi amplo. "Podo facela en inglés ou en español. Eu o único que lles dixen é que necesitarei unha granxa". Na Argentina ou fora dela, non me cabe dúbida de que o cine de Lisandro Alonso vai seguir deslumbrándonos durante moito tempo. ¶